Cờ tướng là bộ môn thể thao trí tuệ phổ biến trên thế giới và có sự biến đổi chút ít tùy theo từng quốc gia trên thế giới, tuy nhiên nó vẫn có một quy chuẩn quốc tế chung trong các gải đấu quốc tế. Bài viết này sẽ giới thiệu đến độc giả một số vấn đề cơ bản về cờ tướng chuẩn Việt Nam và quốc tế khác nhau và giống nhau như thế nào cho những ai đang bước đầu học chơi cờ tướng.
Các ký hiệu thường thấy khi đọc sách cờ Việt Nam
1. Ký hiệu biểu diễn các quân cờ
Khi đọc các sách viết về cách chơi cờ tướng của Việt Nam, để biểu diễn các quân cờ, bạn sẽ thường bắt gặp những ký hiệu sau đây (bạn có thể nhìn hình bên để hình dung các quân cờ và số lượng của chúng trong 1 bàn cờ)
Tướng = Tg
Sĩ = S
Tượng = T
Xe = X
Pháo = P
Mã = M
Tốt = B
2. Ký hiệu biểu diễn nước đi
Ngoài các ký hiệu quân cờ, bạn cần hiểu được các ký hiệu biểu diễn các nước đi sau đây khi chơi đánh cờ tướng:
Dấu (.) là tiến (hoặc tấn)
Dấu (-) là đi ngang (bình)
Dấu (/) là lùi lại (thoái)
Mỗi nước đi bắt đầu từ vị trí quân cờ đang đứng trên bàn cờ
3. Cách đọc các nước đi trên bàn cờ tướng
Sau đây là một số ví dụ về cách đọc các nước đi trên bàn cờ tướng, bạn hãy nhìn vào hình bàn cờ được đánh số như bên dưới để dễ hình dung (các quân cờ bên đỏ được đánh số từ 1 đến 9 , và ngược lại các quân cờ bên đen được đánh số từ 9 về 1)
Với 3 ví dụ trên, ắt hẳn bạn đã hiểu được cách đọc các nước đi của các quân cờ trên bàn cờ tướng. Và hãy ghi nhớ cách đi của các quân cờ khi học chơi cờ tướng như sau:
- Quân tướng: Tướng chỉ được đi từng bước một theo đường ngang và đường dọc trong cung, và không được đi ra khỏi cung (khu vực hình vuông có dấu chéo ở tuyến đáy, tuyến áp đáy và tuyến pháo)
- Quân Sĩ: cũng chỉ được đi từng bước một nhưng đi trên đường chéo trong cung và cũng không được đi ra khỏi cung
- Quân Tượng: đi chéo góc theo hình “chữ điền” (là một hình có 4 ô vuông). Tượng chỉ được hoạt động bên trận địa của mình chứ không vượt qua sông sang đất đối phương được.
- Quân xe: đi theo đường thẳng (dọc hoặc ngang đều được) và không hạn chế bước đi (vượt qua mấy giao điểm đều được). Như vậy nếu không bị quân nào cản đường, Xe có thể đến bất cứ vị trí nào trên các đường thẳng từ chỗ nó đứng.
- Quân pháo: cũng đi hệt như Xe. Sự khác biệt giữa Pháo và Xe là ở cách ăn quân.
- Quân Mã: đi theo đường chéo hình chữ nhật (gồm 2 ô vuông liền nhau) hoặc nói chính xác hơn là Mã đi trên cạnh dài rồi rẽ sang cạnh ngang của hình chữ nhật. Nếu ngay giữa cạnh dài có bất kỳ quân nào đứng cản thì Mã này bị cản, không thực hiện nước đi đó được.
- Quân Tốt: đi từng bước một, chỉ được tiến chứ không được lùi. Khi đã qua sông thì Tốt còn được quyền đi sang ngang (phải, trái tuỳ ý).
Ký hiệu các quân trong cờ tướng được chuẩn hóa quốc tế
Ký hiệu quân cờ theo chuẩn quốc tế
1. Ký tự cờ Tướng Quốc Tế
Mã = H = Horse
Pháo = C = Cannon
Sỹ = A = Assitant
Tượng = E = Elephant
Xe = R = Car
Tốt = P = Private
2. Ký hiệu biểu diễn nước đi
Hầu như không có sự khác biệt so với chuẩn Việt Nam, nên người chơi vẫn có thể áp dụng chúng khi chơi cờ tướng chuẩn quốc tế.
Chúc các bạn sẽ có những giây phút vui vẻ khi chơi môn thể thao này!
(Sưu tầm)
