Nội dung
Trong muôn vàn sách dạy cờ Tướng, mọi người rất dễ choáng ngợp với những thứ cần học nhưng chưa định trí sẽ học những gì trước những gì sau. Điều này đặc biệt ảnh hưởng đến quá trình học cờ và tiến bộ trong cờ tướng. Đáng lẽ, với từng ấy các loại sách và thông tin kiến thức trên mạng, trong nhà sách, các bạn sẽ đi lên rất nhanh trở thành những cao cờ. Nhưng vì không biết quy trình học chơi cờ Tướng hay còn nói là cách học chơi cờ Tướng hiệu quả mà dẫn đến nản chí giữa chừng hoặc học hoài, chơi hoài mà trình độ lên rất chậm.
Hiểu được điều này, Đánh Cờ Tướng sẽ hướng dẫn mọi người phương pháp hiệu quả tiếp cận bộ môn này. Trước nhất là những vấn đề cốt yếu sau:
Thái Độ Học Chơi Cờ Tướng
Thái độ khi học cờ: học chậm mà chắc, lấy thông hiểu nền tảng làm hàng đầu. Vì càng luyện tập lên cao mà cái những kiến thức gốc, kỹ năng gốc và các thế cờ, cách chiếu cơ bản còn vấp váp, rất dễ sơ sẩy sai phạm trận cờ. Học chậm còn giúp bạn tư duy cờ thấu đáo, đa chiều hơn. Nếu sau này gặp phải các thế cờ khó, không nản chí giữa chừng, như giải toán vậy. Từ một bài toán bạn chưa từng gặp bao giờ, chưa có tư duy về nó thì thấy nó rất khó, thậm chí không có khả năng giải được. Nhưng khi tập trung suy nghĩ, giải và hiểu được bạn có thể đưa dạng toán khó đó về dạng đơn giản, dễ hiểu hơn và giải nó trơn tru hơn.
Luyện tập thực chiến Cờ Tướng
Quá trình học tập bố cục khai cuộc, trung cuộc hoặc cờ tàn đều nên kết hợp thực chiến. Đây là cách học tập tốt nhất vì vừa ôn luyện các thế cờ và lý luận trong sách và kiểm chứng các kiến thức trên thực tế. Có nhiều cách luyện thực chiến, nhưng chung quy, tốt nhất là như đấu giải cờ (giải cờ 2 người, hoặc nhiều người). Cũng có thể thử tập chơi cờ nhanh. Qua đó hiểu rõ hơn về luật cờ, cách thức thi đấu. Đây cũng là cách kiểm tra trình độ của bạn sau một thời gian luyện cờ.
Mỗi ván cờ kết thúc, người chơi cờ có thể nghỉ ngơi. Còn người học cờ thì không. Họ còn phải xem lại ván cờ, từng bước tiến hành tự tổng kết và học tập. Từ đó, hiểu được các vấn đề chiến lược chiến thuật, tâm lý và kĩ xảo trong mỗi ván cờ đã chơi. Đó ắt hẳn là cách nâng cao trình độ cờ tướng hiệu quả nhiều lắm.
Quy trình thứ tự học tập Cờ Tướng cho người mới bắt đầu
Khi học cờ, cần chú trọng thứ tự học tập: từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó. Không bao giờ coi thường các cơ sở, nguyên tắc áp dụng từng giai đoạn và nguyên tắc toàn cục. Những kiến thức nắm vững, như cây có trụ gốc vững, gió mạnh bão to đến cũng không sợ, bình thản mà đón nhận. Kiến thức vững còn hỗ trợ tiếp thu nhanh hơn các chiêu thức chơi cờ tướng khó nhằn, thâm sâu.
Quy trình học cờ tướng cơ bản có thể tham khảo như sau:
Bắt đầu học cờ tướng
Tìm hiểu và nắm những kiến thức về:
- Tìm hiểu đại khái về lịch sử cờ tướng.
- Học tập và nắm vững cách đi quân cờ.
- Biết cách ghi chép một ván thi đấu cờ tướng. Điều này giúp việc học tập cờ tướng sau khi kết thúc trận cờ và giúp bạn ôn tập lại cách thế cờ và tiện lợi để hỏi han kỳ hữu khác. Đọc sách mà biết ký hiệu này thì bạn có thể tự mình xem sách cờ tướng.
- Đọc hiểu – ghi nhớ luật cờ tướng ở Việt Nam. Nếu có tham vọng thi đấu cờ tướng quốc tế, lúc này có thể bắt đầu tìm hiểu luật cờ tướng quốc tế.
Học tập kiến thức cách chiếu bí, chiếu tướng, khai cuộc cờ tướng/trung cuộc/tàn cuộc
- Học tập các cách chiếu hết cơ bản và các mẫu cờ tàn thực dụng cơ bản. Lúc học tập cần phải hiểu được lí do mỗi nước đi.
- Biết phân biệt các loại các cách bày trận, nắm phương pháp, lựa chọn các loại bố cục cơ bản thường gặp để học tập.
- Nắm được: phương pháp lí luận cơ bản của bố cục, các chiến thuật cơ bản cùng với các đòn chiếu hết cơ bản và thực dụng.
- Học các mẫu chiếu hết trong trung cục.
- Học tập chiến lược và chiến thuật trung cục, hiểu được nguyên tắc chiến thuật và lí luận cơ bản của trung cục.
- Xem đấu cờ hoặc học tập ván cờ của danh thủ, thông qua phân tích, bình luận của cao thủ mà học các cách vận dụng kĩ chiến thuật của họ.
- Tiến hành luyện tập thực chiến (với sự kết hợp những gì đã học: tàn cục, sát pháp, trung cục, bố cục) Hình thức luyện tập có thể là xa luân chiến (vòng tròn, đánh với nhiều người) hoặc một đối một, hoặc chơi với cao thủ (cao thủ đánh đồng loạt với nhiều người đang học cờ) v.v…
- Nắm được các hình thức và yêu cầu của các giải thi đấu. Nếu có điều kiện thì tìm hiểu cách sử dụng đồng hồ chơi cờ, và thành thạo ghi chép biên bản. Từng bước tập luyên khả năng nhớ ván cờ và khả năng phân tích lại ván cờ. (để rút kinh nghiệm)
… Để biết thêm quy trình học tập cờ tướng sau giai đoạn mới bắt đầu thế nào, xem bản full tại: Quy trình học tập cờ tướng
Con đường kiến thức Cờ Tướng
- Nên có Hiểu biêt đại khái về cách đi quân cờ, hiểu sơ lược về đánh giá kết quả trong cờ tướng. Hiểu được các kí hiệu và cách ghi chép ván cờ tướng phục vụ cho việc học tập qua sách vở và xem các ván đấu của kỳ thủ khác. Việc làm nền tảng này sẽ giúp bạn học hiểu nhanh hơn và chủ động hơn.
- Học tập các cách chiếu hết cơ bản, mẫu cờ tàn thông dụng.
- Phân biệt được các loại bày binh bố trận, nắm phương pháp, lựa chọn các loại bố cục cơ bản thường gặp để học tập.
- Mẫu chiếu hết trung cục, học tập chiến thuật trung cục.
- Xem đấu cờ hoặc học tập ván cờ của danh thủ, hiểu được dụng ý và cách vận dụng chiến thuật của họ.
- Luyện tập thực chiến, đánh theo giải đấu, hoặc một chọi một hoặc tìm đến cao thủ. Nắm được các hình thức và yêu cầu của các giải thi đấu.
- Học tập các các chiếu hết hay còn gọi là sát pháp và tập đọc sách để giải sát pháp.
- Rèn luyện kỹ năng tính nhẩm thành thục.
- Học tập và xem xét các mẫu chiếu hết trong thực chiến.
- Thành thục thứ tự và nắm vững điều kiện xảy ra sát cục-bồi dưỡng cảm giác sát cục.
- Tiếp tục học sâu vào cờ tàn thực dụng của danh thủ, từng bước hệ thống hóa cờ tàn.
- Chọn các loại bố cục yêu thích và phù hợp với bản thân để học sâu, tiện cho việc vận dụng thực chiến sau này.
- Nghiên cứu các chiến thuật phức tạp hơn của trung cục, cố gắng nắm bắt các lý luận của trung cục ở mức độ sâu sắc hơn. Nghiên cứu giải pháp và cách tính toán để giải quyết các vấn đề chuyển tiếp từ giai đoạn khai cuộc và trung cuộc.
- Bồi dưỡng kỹ năng đi nước cờ, tư tưởng chiến lược và cảm giác thực chiến tạo nên trực giác khi chơi cờ.
- Tìm hiểu các ván đầu của danh thủ thực chiến như Lâm Vinh Hoa, … về các khía cạnh tâm lý thi đấu, chiến lược trong tư duy và cách ra đòn chiến thuật.
Ở những bài sau, Danhcotuong.org sẽ hướng dẫn các bạn cách chơi cờ tướng cơ bản nhất. Lý thuyết vẫn chỉ là lý thuyết. Mỗi người học cờ đều hiểu muốn chơi cờ giỏi ngày mai phải bắt đầu từ nỗ lực ngày hôm nay.
(Sưu tầm&tổng hợp)